Scheiden is emotioneel zwaar. Maar er komen ook veel praktische zaken bij kijken. Een van de grootste vraagstukken is: wat gebeurt er met jullie huis? Als jullie beiden eigenaar zijn, kun je kiezen tussen verkopen of je partner uitkopen scheiding. Maar wat houdt dat precies in en hoe werkt het?
Wat betekent ‘partner uitkopen’ precies?
Partner uitkopen betekent dat één van jullie in het huis blijft wonen en de ander uitbetaalt voor zijn of haar aandeel. In plaats van het huis te verkopen, neemt één partner het volledige eigendom over. De andere partner krijgt geld als compensatie voor het verlies van zijn eigendomsaandeel.
Dit is mogelijk als jullie getrouwd zijn, een geregistreerd partnerschap hebben of samen eigenaar bent van een huis. Ook bij een samenlevingscontract kan uitkopen een optie zijn, afhankelijk van de afspraken die jullie hebben gemaakt.
De stappen van het uitkoopproces
Stap 1: waardebepaling van de woning Eerst moet de huidige waarde van jullie woning worden vastgesteld. Dit gebeurt door een onafhankelijke taxateur. Deze taxatie is belangrijk omdat beide partijen moeten akkoord gaan met de waarde. Op basis hiervan wordt de uitkoopsom berekend.
Stap 2: berekening van de uitkoopsom Huis uitkopen scheiding hangt af van de financiële situatie van het huis:
Bij overwaarde (woningwaarde hoger dan hypotheekschuld): Je huis is €400.000 waard en jullie hebben nog €250.000 hypotheekschuld. De overwaarde is €150.000. Bij gelijke eigendom krijgt de vertrekkende partner €75.000.
Bij onderwaarde (woningwaarde lager dan hypotheekschuld): Je huis is €300.000 waard maar jullie hebben €350.000 hypotheekschuld. Er is een restschuld van €50.000. De vertrekkende partner is nog wel verantwoordelijk voor zijn deel van deze schuld.
Stap 3: financieringsmogelijkheden De blijvende partner moet kunnen aantonen dat hij of zij de volledige hypotheek alleen kan dragen. De bank toetst het inkomen opnieuw. Soms kan partner uitkopen met overwaarde gefinancierd worden door de uitkoopsom mee te financieren in een nieuwe hypotheek.
Andere mogelijkheden zijn:
- Eigen spaargeld gebruiken
- Familie om hulp vragen
- Afspraken over betaling in termijnen
Juridische en notariële afwikkeling
Akte van verdeling Dit belangrijke document regelt de eigendomsoverdracht. Hierin staat precies wie wat krijgt en welke afspraken er zijn gemaakt. Een notaris stelt deze akte op.
Ontslag hoofdelijke aansprakelijkheid Dit is cruciaal voor de vertrekkende partner. Zonder dit blijf je verantwoordelijk voor de volledige hypotheekschuld, ook nadat je bent uitbetaald. De bank moet instemmen met dit ontslag.
Fiscale gevolgen van het uitkopen
Overdrachtsbelasting Bij een scheiding hoef je meestal geen overdrachtsbelasting te betalen. Dit geldt als de overdracht onderdeel is van de echtscheiding en binnen drie jaar na de uitspraak plaatsvindt.
Bijleenregeling Als je de overwaarde niet direct in een nieuwe woning steekt, moet je mogelijk belasting betalen over het rendement.
Hypotheekrenteaftrek Voor de blijvende partner verandert er meestal niets aan de hypotheekrenteaftrek.
Alternatieven voor uitkopen
Uitkopen is niet altijd mogelijk of wenselijk. Alternatieven zijn:
- Het huis verkopen: Jullie verkopen en delen de opbrengst
- Onverdeeld laten: Tijdelijk eigenaar blijven met duidelijke afspraken
De rol van professionals
Scheidingsmediator of advocaat Helpt bij het maken van afspraken en zorgt dat alles juridisch correct wordt vastgelegd.
Hypotheekadviseur Bekijkt of de blijvende partner de hypotheek alleen kan dragen en adviseert over financieringsmogelijkheden.
Notaris Regelt de juridische eigendomsoverdracht en stelt de akte van verdeling op.
Belangrijke tips
- Zorg voor een recente en onafhankelijke taxatie
- Check of je de hypotheek alleen kunt dragen
- Regel ontslag van hoofdelijke aansprakelijkheid
- Maak duidelijke afspraken over betaaltermijnen
- Houd rekening met fiscale gevolgen
Professioneel advies is essentieel
Woning overnemen scheiding is complex. Er komen juridische, financiële en fiscale aspecten bij kijken. Fouten kunnen duur uitpakken. Daarom is professioneel advies belangrijk.
Een goede begeleiding helpt je om:
- Alle opties te overzien
- Valkuilen te vermijden
- Fiscaal voordelige keuzes te maken
- Juridische zekerheid te krijgen
Neem op tijd actie
Uitkoopsom berekenen scheiding is maatwerk. Elke situatie is anders. Begin op tijd met het verkennen van mogelijkheden. Zo voorkom je dat je onder tijdsdruk beslissingen